Tin chuyên ngành

Internet of Things (IoT) là gì?

Internet of Things (IoT) trong hậu cần và chuỗi cung ứng đề cập đến việc tích hợp các thiết bị, cảm biến và công nghệ được kết nối để nâng cao khả năng hiển thị, hiệu quả và ra quyết định trong toàn bộ quy trình của chuỗi cung ứng.

Các thiết bị IoT được triển khai tại nhiều điểm khác nhau trong chuỗi cung ứng, bao gồm nhà kho, trung tâm phân phối, phương tiện và thậm chí cả các sản phẩm riêng lẻ, cho phép theo dõi, giám sát và tối ưu hóa hàng tồn kho, tài sản và hoạt động theo thời gian thực. Bằng cách cung cấp những hiểu biết sâu sắc về dữ liệu có giá trị và cho phép quản lý chủ động, IoT trong quản lý chuỗi cung ứng và hậu cần sẽ hợp lý hóa các quy trình giúp giảm chi phí, giảm thiểu rủi ro và cải thiện hiệu suất tổng thể của chuỗi cung ứng.

Internet of Things (IoT) là gì?

Nguyên lý hoạt động của IoT

Internet of Things (IoT) hoạt động bằng cách kết nối các thiết bị vật lý được gắn cảm biến với Internet và cho phép chúng thu thập và trao đổi dữ liệu với nhau thông qua hệ thống tập trung bằng đường truyền Internet.

1. Cảm biến và thiết bị: Các thiết bị IoT được trang bị nhiều loại cảm biến khác nhau như cảm biến nhiệt độ, cảm biến chuyển động, bộ theo dõi GPS, thẻ RFID và camera. Những cảm biến này thu thập dữ liệu về môi trường, trạng thái hoặc hành vi của thiết bị.
2. Thu thập dữ liệu: Các cảm biến trong thiết bị IoT liên tục thu thập dữ liệu dựa trên chức năng được chỉ định của chúng. Ví dụ: cảm biến nhiệt độ có thể đo nhiệt độ của căn phòng, trong khi thiết bị theo dõi GPS có thể xác định vị trí của một chiếc xe.
3. Xử lý dữ liệu: Dữ liệu được thu thập bởi các thiết bị IoT được xử lý cục bộ trên chính thiết bị đó hoặc được gửi đến một cổng gần đó để xử lý. Việc xử lý có thể bao gồm các tác vụ như lọc, tổng hợp hoặc phân tích để rút ra những thông tin có giá trị từ dữ liệu thô.
4. Giao tiếp: Sau khi được xử lý, dữ liệu sẽ được truyền qua mạng đến máy chủ trung tâm, nền tảng đám mây hoặc các thiết bị được kết nối khác. Các thiết bị IoT thường sử dụng các giao thức liên lạc không dây như Wi-Fi, Bluetooth, Zigbee hoặc mạng di động để truyền dữ liệu.
5. Nền tảng đám mây hoặc Máy chủ trung tâm: Dữ liệu nhận được từ các thiết bị IoT được lưu trữ và xử lý trong nền tảng dựa trên đám mây hoặc máy chủ tập trung. Các nền tảng này cung cấp các công cụ lưu trữ, có khả năng tính toán và phân tích để quản lý và phân tích khối lượng lớn dữ liệu IoT.
6. Phân tích dữ liệu và rút ra thông tin quan trọng: Dữ liệu được thu thập từ các thiết bị IoT được phân tích bằng nhiều kỹ thuật phân tích khác nhau như Machine Learning và phân tích dự đoán. Phân tích này tạo ra thông tin quan trọng có thể được sử dụng để tối ưu hóa các quy trình, đưa ra quyết định và đưa ra giải pháp dựa trên các quy tắc hoặc thuật toán được xác định trước.
7. Giải pháp đáp ứng: Dựa trên những thông tin giá trị được tạo ra từ dữ liệu đã phân tích, các quyết định có thể được thực hiện tự động hoặc thủ công để tối ưu hóa hoạt động hoặc phản hồi các tình huống cụ thể. Ví dụ: bộ điều chỉnh nhiệt thông minh được kết nối với IoT có thể điều chỉnh nhiệt độ trong phòng dựa trên sức chứa và điều kiện thời tiết bên ngoài.
8. Phản hồi: Các hệ thống IoT thường kết hợp các cơ chế phản hồi để liên tục cải thiện hiệu suất và hiệu quả. Dữ liệu được thu thập từ các thiết bị IoT có thể được sử dụng để tinh chỉnh thuật toán, điều chỉnh tham số hoặc tối ưu hóa quy trình theo thời gian.

Nhìn chung, IoT hoạt động bằng cách kết nối các thiết bị vật lý với internet, cho phép chúng thu thập dữ liệu, liên lạc với nhau và các hệ thống tập trung, đồng thời thực hiện các hành động dựa trên những hiểu biết sâu sắc thu được từ phân tích dữ liệu. Mạng lưới thiết bị được kết nối này có tiềm năng biến đổi các ngành công nghiệp, nâng cao hiệu quả và tạo ra những cơ hội mới cho sự đổi mới và tăng trưởng.

Ứng dụng IoT trong Logistics

Trong lĩnh vực hậu cần, IoT đóng vai trò then chốt trong việc tăng cường các khía cạnh khác nhau của hoạt động. Việc theo dõi và quản lý tài sản được sắp xếp hợp lý thông qua việc tích hợp các thiết bị IoT như thiết bị theo dõi GPS, thẻ RFID và cảm biến, cho phép giám sát lô hàng, phương tiện và container theo thời gian thực. Khả năng hiển thị nâng cao này về vị trí, tình trạng và sự di chuyển giúp cải thiện việc quản lý hàng tồn kho và giảm nguy cơ mất mát hoặc trộm cắp. Quá trình quản lý đội xe được nâng cao bởi các cảm biến IoT được lắp đặt trên xe, giúp thu thập dữ liệu về hiệu suất, mức tiêu thụ nhiên liệu và hành vi của người lái xe. Dữ liệu này cho phép các nhà quản lý đội xe tối ưu hóa các tuyến đường, giảm thiểu chi phí nhiên liệu và nâng cao độ an toàn thông qua giám sát và phân tích theo thời gian thực. Hơn nữa, cảm biến IoT trong kho cung cấp khả năng hiển thị về mức tồn kho, hỗ trợ doanh nghiệp phân tích dữ liệu theo thời gian thực để dự báo nhu cầu, lập kế hoạch tồn kho và bổ sung hàng tốt hơn, từ đó giảm thiểu tình trạng hết hàng và tồn kho dư thừa.

Bảo trì dự đoán được kích hoạt bằng các cảm biến hỗ trợ IoT để theo dõi tình trạng của thiết bị và máy móc. Các thuật toán phân tích dự đoán có thể xác định các lỗi tiềm ẩn trước khi chúng xảy ra, cho phép thực hiện các biện pháp bảo trì chủ động và giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động. Cuối cùng, các thiết bị IoT hỗ trợ khả năng hiển thị toàn bộ quá trình trong chuỗi cung ứng, cho phép doanh nghiệp theo dõi quá trình di chuyển hàng hóa từ nhà cung cấp đến khách hàng. Khả năng hiển thị này hỗ trợ xác định các “nút thắt cổ chai”, tối ưu hóa quy trình và cuối cùng là nâng cao hiệu quả và sự hài lòng của khách hàng trong toàn bộ chuỗi cung ứng.

Lợi ích của IoT trong Logistics

Trong ngành hậu cần, việc tích hợp công nghệ IoT mang lại một số lợi ích. Thứ nhất, tự động hóa và phân tích dữ liệu hỗ trợ IoT hợp lý hóa các quy trình khác nhau, giảm nhu cầu can thiệp thủ công và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Điều này không chỉ làm tăng hiệu quả hoạt động mà còn giảm thiểu sai sót và chậm trễ. Thứ hai, việc theo dõi và giám sát theo thời gian thực do các thiết bị IoT cung cấp sẽ nâng cao khả năng hiển thị trong toàn chuỗi cung ứng. Khả năng hiển thị nâng cao này cho phép đưa ra quyết định tốt hơn, cải thiện tính minh bạch và thúc đẩy trách nhiệm giải trình cao hơn giữa các bên liên quan. Thứ ba, việc tối ưu hóa các tuyến đường, mức tồn kho và lịch bảo trì do IoT thúc đẩy giúp giảm đáng kể chi phí cho các công ty logistics. Bằng cách giảm thiểu lãng phí và tối đa hóa hiệu quả, các tổ chức có thể đạt được lợi nhuận và tính bền vững được cải thiện. Cuối cùng, sự minh bạch trong chuỗi logistics được nâng cao, ước tính phân phối chính xác và khả năng giải quyết vấn đề chủ động nhờ IoT có thể góp phần mang lại sự hài lòng cao hơn cho khách hàng. Bằng cách đáp ứng mong đợi của khách hàng một cách nhất quán và hiệu quả hơn, các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần có thể xây dựng niềm tin và lòng trung thành, cuối cùng là thúc đẩy thành công trong kinh doanh.

Thử thách

Việc áp dụng công nghệ IoT trong các lĩnh vực khác nhau mang lại tiềm năng đổi mới và hiệu quả to lớn, nhưng nó cũng đặt ra một loạt thách thức cần được giải quyết. Thứ nhất, mối lo ngại về bảo mật và quyền riêng tư ngày càng lớn trong bối cảnh IoT. Các thiết bị IoT, do tính chất kết nối và khả năng thu thập dữ liệu của chúng, là mục tiêu chính cho các cuộc tấn công mạng. Các biện pháp bảo mật yếu, chẳng hạn như mật khẩu mặc định và thiếu mã hóa, khiến thiết bị dễ bị “hack” và truy cập trái phép, dẫn đến vi phạm dữ liệu và quyền riêng tư. Do đó, nhu cầu cấp thiết là phải tăng cường các giao thức bảo mật và giải quyết các vấn đề về quyền riêng tư xung quanh quyền sở hữu, sự đồng ý và tính minh bạch của dữ liệu.

Thứ hai, khả năng tương tác và các tiêu chuẩn đặt ra những trở ngại đáng kể cho việc tích hợp liền mạch các hệ thống và thiết bị IoT. Sự đa dạng của các thiết bị, nền tảng và giao thức trong hệ sinh thái IoT dẫn đến những thách thức về khả năng tương thích và các vấn đề về khả năng tương tác. Các giao thức truyền thông và định dạng dữ liệu được tiêu chuẩn hóa là rất cần thiết để thúc đẩy sự hợp tác và đảm bảo khả năng tương tác giữa các hệ thống IoT khác nhau. Việc thiết lập các tiêu chuẩn và khuôn khổ là rất quan trọng để thúc đẩy khả năng tương tác và đẩy nhanh việc áp dụng công nghệ IoT.

Thứ ba, khả năng mở rộng và độ phức tạp là mối quan tâm lớn khi việc triển khai IoT. Việc quản lý một số lượng lớn thiết bị được kết nối đòi hỏi khả năng quản lý và giám sát mạnh mẽ. Việc mở rộng cơ sở hạ tầng IoT để đáp ứng khối lượng dữ liệu ngày càng tăng và sự đa dạng của thiết bị đặt ra những thách thức kỹ thuật. Hơn nữa, việc tích hợp các thành phần phần cứng, hệ thống phần mềm và nguồn dữ liệu sẽ làm tăng thêm độ phức tạp, đòi hỏi nhân viên có tay nghề cao và các chiến lược toàn diện để triển khai và bảo trì.

Hơn nữa, việc quản lý và phân tích dữ liệu đặt ra những thách thức do lượng dữ liệu khổng lồ được tạo ra bởi các thiết bị IoT. Cần có chiến lược quản lý dữ liệu hiệu quả để xử lý khối lượng, tốc độ và sự đa dạng của dữ liệu IoT trong khi vẫn đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy và khả năng truy cập của nó. Các kỹ thuật phân tích nâng cao, chẳng hạn như học máy và phân tích dự đoán, là điều cần thiết mục đích rút ra những hiểu biết sâu sắc có thể hành động từ dữ liệu IoT và tối ưu hóa các quy trình ra quyết định.

Tiềm năng ứng dụng IoT trong logistics Việt Nam

Trong lĩnh vực logistics của Việt Nam, một số thách thức như tính kém hiệu quả, thiếu tầm nhìn và các vấn đề phối hợp trong chuỗi cung ứng rất phổ biến. Tuy nhiên, ứng dụng IoT vào chuỗi cung ứng hứa hẹn sẽ mang lại cái giải pháp cho những thách thức hiện tại. Bằng cách triển khai các cảm biến và thiết bị IoT trên các lô hàng, phương tiện và container, các công ty hậu cần có thể có được khả năng hiển thị theo thời gian thực về quá trình di chuyển, vị trí và tình trạng của hàng hóa trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Tính minh bạch nâng cao này không chỉ cải thiện việc quản lý hàng tồn kho mà còn tối ưu hóa hoạt động hậu cần, cuối cùng dẫn đến tăng hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

Quản lý đội tàu đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động logistics của Việt Nam, đặc biệt là vận chuyển hàng hóa trong nước và quốc tế. Các công nghệ IoT, chẳng hạn như thiết bị theo dõi GPS, hệ thống viễn thông và cảm biến trên xe, cho phép giám sát thời gian thực về vị trí, hiệu suất và mức tiêu thụ nhiên liệu của phương tiện. Việc triển khai các giải pháp quản lý đội xe hỗ trợ IoT sẽ giúp các công ty hậu cần tối ưu hóa việc lập kế hoạch tuyến đường, giảm chi phí nhiên liệu cũng như nâng cao sự tuân thủ và an toàn của người lái xe, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động tổng thể và sự hài lòng của khách hàng.

Quản lý kho hiệu quả là điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong thị trường thương mại điện tử đang phát triển nhanh chóng của Việt Nam. Các ứng dụng IoT trong quản lý kho, bao gồm gắn thẻ RFID, hệ thống theo dõi hàng tồn kho và cảm biến thông minh để theo dõi điều kiện lưu trữ, mang lại những lợi ích đáng kể. Bằng cách tận dụng công nghệ IoT, các công ty hậu cần có thể cải thiện độ chính xác của hàng tồn kho, giảm tình trạng tồn kho và tối ưu hóa cách bố trí và vận hành kho hàng, giúp tăng hiệu quả và tiết kiệm chi phí trên toàn chuỗi cung ứng.

Bảo trì dự đoán là rất quan trọng để đảm bảo độ tin cậy và tính sẵn có của tài sản hậu cần, chẳng hạn như phương tiện, thiết bị và máy móc. Các giải pháp bảo trì dự đoán hỗ trợ IoT tận dụng các cảm biến và phân tích dữ liệu để theo dõi tình trạng tài sản, phát hiện các điểm bất thường và dự đoán các lỗi tiềm ẩn trước khi chúng xảy ra. Bằng cách áp dụng chiến lược bảo trì dự đoán dựa trên IoT, các công ty logistics tại Việt Nam có thể giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động, kéo dài tuổi thọ tài sản và tối ưu hóa lịch bảo trì, cuối cùng giúp tiết kiệm chi phí và cải thiện hiệu quả hoạt động.

Quản lý chuỗi lạnh có vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng và an toàn của hàng hóa dễ hư hỏng trong lĩnh vực logistics của Việt Nam. Các công nghệ IoT, chẳng hạn như cảm biến nhiệt độ và độ ẩm, theo dõi GPS và truy xuất nguồn gốc dựa trên blockchain, đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về chuỗi lạnh và tiêu chuẩn quy định. Bằng cách triển khai các giải pháp quản lý chuỗi lạnh hỗ trợ IoT, các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần có thể giảm thiểu hư hỏng sản phẩm, giảm tổn thất và đảm bảo tính toàn vẹn của các lô hàng nhạy cảm với nhiệt độ trong toàn chuỗi cung ứng, từ đó nâng cao sự hài lòng của khách hàng và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Tóm lại, việc ứng dụng IoT trong lĩnh vực logistics tại Việt Nam mang đến những cơ hội đáng kể để giải quyết các thách thức chính, nâng cao hiệu quả hoạt động và nâng cao khả năng cạnh tranh trong ngành logistics đang phát triển nhanh chóng. Bằng cách áp dụng công nghệ IoT và các giải pháp đổi mới, các công ty logistics có thể chuyển đổi hoạt động, cung cấp dịch vụ vượt trội và thúc đẩy tăng trưởng tại thị trường năng động của Việt Nam.